Giacomo Puccini (1858-1924):
"Turandot"
Dramma lirico σε τρεις πράξεις.
Λιμπρέτο των Giuseppe Adami & Renato Simoni, βασισμένο στο ομώνυμο
θεατρικό έργο του Carlo Gozzi και την προσαρμογή του Friedrich von Schiller.
Πρώτη παράσταση: Teatro alla Scala, Μιλάνο, 25 Απριλίου 1926.
Συμπαραγωγή με τον Δήμο Θεσσαλονίκης και τα Δημήτρια 2005
Τρία είναι τα αινίγματα που θέτει σε κάθε επίδοξο σύζυγό της η Turandot, η όμορφη πριγκίπισσα της Κίνας. Όποιος δεν τα απαντήσει χάνει τη ζωή του. Τρόμος κυριαρχεί στη χώρα μέχρι τη στιγμή που φτάνει ένας θαρραλέος, άγνωστος πρίγκιπας. Τι είναι αυτό που έχει σκληρύνει τόσο την Turandot και πώς θα την κερδίσει ο γενναίος μνηστήρας;
Η Turandot, η τελευταία όπερα του Giacomo Puccini γραμμένη στο μεσοπόλεμο, υπόδειγμα μουσικοδραματικής οικονομίας και ένα από τα αριστουργήματα του 20ού αιώνα, τα έχει όλα: παραμυθένια ατμόσφαιρα, έρωτα, συγκίνηση, αγωνία, δράμα, φρίκη, αλλά και …happy end. Όμως, διαθέτει προ πάντων υπέροχη μουσική που ζωντανεύει τη μεγαλοπρέπεια της εξωτικής αυτοκρατορικής αυλής και φέρνει στο φως τα συναισθήματα των ηρώων. (Νίκος Α. Δοντάς)
Μουσική Διεύθυνση: Νίκος Αθηναίος
Διανομή
Turandot:
Jennifer Wilson
Altoum:
Σώτος Παπούλκας
Timur:
Δημήτρης Καβράκος
Calaf:
Dongwon Shin
Liù:
Έλενα Κελεσίδη
Ping:
Χάρης Ανδριανός
Pang:
Δημήτρης Ναλμπάντης
Pong:
Γιάννης Οικονόμου
Un mandarino:
Κωνσταντίνος Μαυρογένης
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ
Βοηθός Αρχιμουσικού:
Luciano Di Martino
Μουσική Προετοιμασία: Nίκος Ζαφρανάς, Αφροδίτη Στυλιανίδου
Βοηθός Σκηνοθέτη: Αγγέλα Σαρόγλου
Φροντιστήριο: Μαρία Καβαλιώτη
Υπεύθυνη Βεστιάριου-Αμπιγιέζ: Δάφνη Τσακώτα
Υπεύθυνη Κομμώσεων-Μακιγιάζ: Μαντώ Καμάρα
Υπέρτιτλοι: Έφη Καλλιφατίδου
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ
Υπεύθυνος Καλλιτεχνικού Προγραμματισμού –
Οργάνωση Παραγωγής: Ηλίας Τζεμπετονίδης
Υπεύθυνος Παραγωγής: Παναγιώτης Κουντούρης
Βοηθός Παραγωγής: Μαρία Ροδοκαλάκη
Stage Manager: Κάλλια Κεραμέως, Μαρίνα Ζάβαλη
Υπεύθυνος Ήχου: Τριαντάφυλλος Ζαχαριάδης
Υπεύθυνος Φωτισμού: Τρύφων Κεχαγιάς
Αυτοματισμοί Σκηνής: Απόστολος Αποστολίδης
Μηχανικός Σκηνής: Γιώργος Πατουλίδης
Οδηγοί Σκηνής: Δημήτρης Γρηγοριάδης, Νεοκλής Παπαδόπουλος
Βοηθός Ήχου: Γιώργος Μπουρνούτος
Βοηθός Φωτισμού: Άγγελος Τενεκετζής
Τεχνικοί Σκηνής: Ία Τσκομελίτζε, Μάρεκ Προκοπίου, Ντάβιντ Προκοπίου
Κυριακή 6 Νοεμβρίου 11.30 π.μ.: πρωινό γνωριμίας με την όπερα
Τιμές εισιτηρίων:
75€, 60€, 45€, 30€, 12€ (μαθητικά-φοιτητικά)
Η Τουραντότ των αινιγμάτων.
Επιτυχής πρεμιέρα της νέας όπερας του Μεγάρου Μουσικής.
Κριτική ΑΝΤΩΝΗΣ Ι. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
Η βαριά και απειλητική ατμόσφαιρα του μυθικού Πεκίνου, μοιάζει να κατοπτρίζει τη ψυχή της αινιγματικής κινέζας πριγκίπισσας Τουραντότ. Απρόσιτη και σχεδόν υπερφυσική, κρύβει με επιμέλεια πίσω από το παγωμένο και ασάλευτο προσωπείο της εξουσίας της, μία συμπλεγματική διαμάχη, μία πάλη χαρακτήρων που αποζητούν το δρόμο προς τη γυναικεία φύση, τη συναισθηματική λύτρωση και τη συγκινησιακή ολοκλήρωση. Είναι ο φόβος και η αγωνία που γεννά η κατάκτηση από το άλλο φύλλο και η πιθανή αποκάλυψη της γήινης πραγματικότητας, που ολοκληρώνει το ιδεολογικό περίγραμμα της υπόθεσης, η οποία συνδυαζόμενη με τα τρία μοιραία ερωτήματα παραπέμπει ευθέως στον αρχαιοελληνικό μύθο της Σφίγγας. Είναι, το λυρικό δράμα του Τζάκομο Πουτσίνι, η τρίπρακτη όπερα "Τουραντότ" που με επιτυχία παρουσίασε το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης. Η μουσική γλώσσα του συνθέτη μοιάζει να υφαίνεται ακολουθώντας το μίτο του λογοτεχνικού κειμένου, όπου μαζί με την τραγικότητα του μύθου συνυπάρχουν στοιχεία εξωτικά αλλά και γκροτέσκ. Η γνώριμη ορχηστρική του γραφή, πλάθει μουσικά μία ατμόσφαιρα που μπολιάζεται από στοιχεία που συνθέτουν τις αναφορές στο περιβάλλον της άπω ανατολής, ενώ αναγνωρίσιμα όσο και χαρακτηριστικά διακρίνονται μέσα σ’ αυτήν τα πρόσωπα των πρωταγωνιστών.
Η παράσταση
Κοινότυπη γίνεται πλέον η διαπίστωση, για την άψογη οργάνωση αλλά και το γενικότερο υψηλό επίπεδο των οπερατικών παραγωγών του Μεγάρου Μουσικής Θεσσαλονίκης. Αυτή ήταν η γενικότερη εντύπωση που αποκομίσαμε και αυτή τη φορά, από την "Τουραντότ", συνεχίζοντας μία παράδοση πλέον, επιμελημένων παραστάσεων. Η σκηνοθεσία του Charles Roubaud εκμεταλλεύτηκε το χώρο εύστοχα και ανέδειξε χαρακτήρες μέσα από την πλοκή, κατευθύνοντας τις εντυπώσεις του θεατή. Τα σκηνικά, που έφεραν την υπογραφή της Isabelle Partiot, κινήθηκαν αφαιρετικά και πολυεπίπεδα, σε λιτές γραμμές, φέροντας σαφείς τις ειδικότερες αναφορές στο περιβάλλον της Κίνας. Οι τεχνικές λύσεις χρησιμοποιήθηκαν ευρηματικά, στα πλαίσια ευρύτερων συμβολισμών, ενώ σε κάθε περίπτωση ο εντυπωσιασμός μιας απλής η βαρύτερης αντιγραφής του τοπίου, δεν επιζητήθηκε. Ο φωτισμός του Fabrice Kebour έπαιξε με το σκοτάδι αναδεικνύοντας τις ψυχολογικές διαστάσεις των ζεστών και ψυχρών χρωμάτων. Τα κουστούμια της Katia Duflot έδεσαν στο χώρο και στο χρόνο ως μία ενότητα που τόνισε την φωτογραφική διάσταση του πολυπληθούς καστ, επί σκηνής. Η Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Θεσσαλονίκης, ο οποίος υπήρξε συμπαραγωγός, στήριξε υπό την καθοδήγηση του Νίκου Αθηναίου, τη μουσική πλοκή. Ιδιαίτερες ισορροπίες δυναμικής αναζητήθηκαν από την απαιτητική γραφή, χωρίς όμως αυτό να είναι πάντοτε εφικτό, ιδίως στην ομάδα των χάλκινων πνευστών. Ιδιαίτερα σημειώνουμε την παρουσία της Χορωδίας Θεσσαλονίκης, σε διδασκαλία Μαίρης Κωνσταντινίδου, η οποία πέρα από τις μουσικές και αποδεδειγμένες ικανότητές της, ξεδίπλωσε με περίσσια ευκολία τον επαγγελματισμό των μελών της. Πρωτόπειρη υπήρξε η Παιδική Χωρωδία Κυρίλλου και Μεθοδίου, σε διδασκαλία Μαρίας Μελιγκοπούλου, με εμφανή όμως προβλήματα σε όγκο αλλά και σταθερότητα.
Η διανομή
Στον πρωταγωνιστικό ρόλο, πολύ καλή υπήρξε η υψίφωνος Jennifer Wilson. Δραματικά ισορροπημένη και ανάγλυφη στις εκφράσεις της, η συνεπής ερμηνεία της συμβάδισε τόσο υποκριτικά όσο και λυρικά με τις ιδιαίτερες απαιτήσεις του ρόλου της, αναδεικνύοντας με πειστικότητα μία αξιοπρόσεκτη Τουραντότ με λαμπρό μέλλον. Ο κορεάτης τενόρος Dongwon Shin υπήρξε ο "ηρωικός κατακτητής". Ζωντανός και άνετος επί σκηνής, σημείωσε με αυτοπεποίθηση μία συγκροτημένη ερμηνεία που ζωγραφίστηκε από τα χρώματα της προικισμένης φωνής του. Ιδιαίτερα μας εντυπωσίασε η παρουσία της σοπράνο Έλενας Κελεσίδη, στο ρόλο της ερωτευμένης Λιού. Γεμάτη λυρισμό αλλά και περίσσια ευαισθησία, ανέδειξε το ρόλο της, στηριζόμενη όχι μόνο σε μια ευδιάκριτη φωνή με άρτια τεχνική, αλλά και σε ένα πληθωρικό υποκριτικό ταλέντο και κέρδισε επάξια το χειροκρότημα του κοινού. Θετικές υπήρξαν οι εντυπώσεις από το στιβαρό Δημήτρη Καβράκο στο ρόλο του Τιμούρ, ενώ αναιμική υπήρξε η παρουσία του αυτοκράτορα, τενόρου Σώτου Παπούλκα. Το βαρύ κλίμα πριν το λυτρωτικό φινάλε, έσπασαν οι διάλογοι του ανάλαφρου, κωμικού και κάποτε αρκούντως ειρωνικού τρίο των υπουργών. Ξεχωρίσαμε ιδιαίτερα τον βαρύτονο Χάρη Ανδριανό.
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 14 Νοεμβρίου 2005
Αρτια Τουραντότ - Η Θεσσαλονίκη υποδέχτηκε την όπερα του Πουτσίνι
Του ΓΙΑΝΝΗ ΣΒΩΛΟΥ
Στις 14/11 παρακολουθήσαμε στο Μέγαρο Μουσικής της συμπρωτεύουσας ένα νέο ανέβασμα της Τουραντότ του Πουτσίνι. Συμμετείχαν η Δημοτική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, οι χορωδίες Θεσσαλονίκης και Ι. Ν. Αγίου Κυρίλλου & Μεθοδίου, καθώς επίσης πλειάδα ξένων και Ελλήνων μονωδών υπό τη διεύθυνση του Νίκου Αθηναίου. Αρτια προετοιμασμένη, η παράσταση άφησε συνολικά πολύ καλές εντυπώσεις.
Ως θέαμα, η παραγωγή χαρακτηρίστηκε από εικαστική οικονομία. Ο σκηνοθέτης Σαρλ Ρουμπό και οι συνεργάτες του υπηρέτησαν με καλαισθησία το στίγμα της όπερας, ενώ στήριξαν με ακρίβεια την παρακολούθηση της υπόθεσης και τον ειρμό του ακροάματος αποφεύγοντας κάθε περιττό βερμπαλισμό ή συνήθη υπερβολή.
Συμπυκνωμένη στα απαραίτητα η πρότασή τους τόνισε με σωστές δόσεις τα κυρίαρχα θέματα της όπερας: εξωτισμό, φόβο, βία, επιθυμία. Ενα πανταχόθεν κλειστό κουτί στο κόκκινο της λάκας υπήρξε ο ασφυκτικός τόπος της δράσης όπου κινήθηκαν η χορωδία ως γκρίζα, απρόσωπη μάζα, οι τρεις αξιωματούχοι ως αιχμάλωτα εξωτικά πουλιά, η πριγκίπισσα Τουραντότ ως ζωντανό άγαλμα, ο Καλάφ ως παλλόμενη δύναμη επί σκηνής... Στιλιζαρισμένη "κινέζικη" κινησιολογία με αιχμές από σύντομα αναπαραστατικά χορευτικά έδωσε ρυθμό στο θέαμα.
Σε μουσικό επίπεδο το όλον υπήρξε επίσης ισορροπημένο. Πανθομολογουμένως την παράσταση έκλεψε ο Ντονγκουόν Σιν. Με την υγιέστατη, στεντόρεια φωνή και εύπλαστη φραστική ο Κορεάτης τενόρος τραγούδησε ένα συναρπαστικό, ανδροπρεπώς λυρικό Καλάφ! Αντάξιος αντίπαλός του ως προς το μέγεθος της φωνής, η Αμερικανίδα Τζένιφερ Γουίλσον ενσάρκωσε μια καλή Τουραντότ παρά το άνευρο τραγούδι της και τη σκηνικά νωθρή παρουσία της. Γοητευτικότατη, μελωδικότατη και συγκινητική, η Λιού της Ελενας Κελεσίδη μάς έκανε να παραβλέψουμε τις ατάκες που έχασε.
Αξιοπρεπής υπήρξε ο Τιμούρ του Δημήτρη Καβράκου, αδύναμος ο Αλτούμ του Σώτου Παπούλκα, αν και όχι τέλειο πάντως εύστοχα κινητικό και δραματικά "ξινό" το τρίο των αξιωματούχων (Χ. Ανδριανός, Δ. Νταλμπάντης, Κ. Μαυρογένης). Γενικά ακριβές, συντονισμένο και κατά τόπους ευπρόσδεκτα αιχμηρό ήταν το τραγούδι των χορωδιών.
Αποκωδικοποιώντας σωστά τις συνεχείς μεταπτώσεις των διαθέσεων και του σφυγμού της μουσικής, ο αρχιμουσικός Νίκος Αθηναίος οδήγησε το όλον με ακρίβεια, στήριξε τους μονωδούς και ανέδειξε -ίσως με κάπως περίσσια ντεσιμπέλ- τις σαγηνευτικές ορχηστρικές χάρες της πουτσίνειας όπερας.
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 23/11/2005
Επιτυχημένη η "Τουραντότ" στη Θεσσαλονίκη
Κριτική Ν. Δοντάς
Μουσικά απολαυστική και σκηνικά ευρηματική υπήρξε η νέα παραγωγή της "Τουραντότ" στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στις 11 Νοεμβρίου. Για την τελευταία όπερα του Πουτσίνι η σκηνογράφος Ιζαμπέλ Πατριό εμπνεύστηκε ένα κουτί: μέσα στο ασφυκτικό βαθυκόκκινο εσωτερικό του ήταν κλεισμένη η Κίνα των μυθικών χρόνων. Εκεί και η πριγκίπισσα Τουραντότ με τα φυλακισμένα συναισθήματα, που αμυνόμενη σε κάθε ανδρική προσέγγιση σκορπούσε τρόμο και θάνατο. Ο σκηνοθέτης Σαρλ Ρουμπό αφηγήθηκε την ιστορία της και πρόβαλε σαφώς το ψυχολογικό υπόβαθρο του έργου. Στο τέλος, όταν ο αποφασισμένος πρίγκιπας Καλάφ κατακτά την Τουραντότ, το κουτί ανοίγει, στο εσωτερικό μπαίνει φως, η ζωή αποκτά προοπτική.
Στη διάρκεια της αφήγησης ο Ρουμπό αξιοποίησε με φαντασία στοιχεία από παραδοσιακές κινεζικές τέχνες. Ανάμεσα στις πιο ποιητικές σκηνές ήταν η απόδοση της γαλήνιας λιμνούλας που ονειρεύεται ένας από τους υπουργούς της Τουραντότ. Δημιουργήθηκε από ζωνάρια χορωδών, ενώ γύρω της, ανθρώπινα σώματα μεταμορφώθηκαν σε πολύχρωμα λουλούδια. Χωρίς να ξεφύγει από το αναμενόμενο συμβατικό πλαίσιο και τους περιορισμούς της σκηνής του Μεγάρου, η κίνηση των τραγουδιστών κράτησε την προσοχή χάρη σε έξυπνα ευρήματα. Συνέβαλαν επίσης οι πολύ καλοί φωτισμοί του Φαμπρίς Κεμπούρ. Συνολικά, το αποτέλεσμα ήταν καλαίσθητο και ισορροπημένο.
Eνας θαυμάσιος τενόρος
Από τη συνολικά επιτυχημένη διανομή ξεχώρισε ο Kορεάτης τενόρος Ντονγκουόν Σιν (Καλάφ). Στη δεύτερη παράσταση (13/11) δεν διακρίθηκε μόνο για τη μεστή, ομοιογενή, ρωμαλέα και σίγουρη φωνή του, αλλά ξάφνιασε με ένα τραγούδι σχεδόν λατινικής πλαστικότητας. Πολύ καλή ήταν επίσης η Eλενα Κελεσίδη ως Λιου: παρά τη σχετική αβεβαιότητα στις εισόδους της, διέθετε την κατάλληλη φωνή για τον ρόλο και την αισθητική για τη μουσική του Πουτσίνι. Η Aμερικανίδα Τζένιφερ Ουίλσον, που απέδωσε την Τουραντότ, αναμφίβολα διέθετε τα απαραίτητα ντεσιμπέλ, ιδιαίτερα στην ψηλή περιοχή. Ωστόσο, η κατά βάση λυρική της φωνή και κυρίως το νωθρό τραγούδι της, στέρησαν τη δραματική ένταση από κρίσιμες σκηνές όπως αυτή των αινιγμάτων. Καλά τραγούδησε ο Δημήτρης Καβράκος (Τιμούρ), ενώ στον σύντομο ρόλο του αυτοκράτορα Αλτούμ ακούστηκε ο Σώτος Παπούλκας. Υποκριτικά και μουσικά απολαυστικοί ήταν επίσης οι τρεις υπουργοί (Ανδριανός, Ναλπάντης, Οικονόμου).
Τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Θεσσαλονίκης διηύθυνε ο Νίκος Αθηναίος, που απέδωσε τη μεγαλοπρέπεια και ανέδειξε τον συμφωνικό χαρακτήρα της μουσικής, στηρίζοντας παράλληλα τη σκηνική δράση. Oμως, η συχνά μεγάλη ένταση του ήχου συναντούσε κάποτε την προβληματική (έως πότε;) ακουστική της αίθουσας, όχι πάντοτε με ευχάριστα αποτελέσματα. Τέλος, καλά τραγούδησαν οι χορωδίες Θεσσαλονίκης και Ιερών Ναών Αγ. Κυρίλλου και Μεθοδίου.
Καθημερινή - 27/11/200