ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΠΕΡΕΤΑ

---

Αποσπάσματα (άριες, ντουέτα, χορωδιακά, ορχηστρικά ιντερλούδια) από οπερέτες των οποίων η πλοκή σχετίζεται με τον πόλεμο:
Σπυρίδων Σαμάρας: Πόλεμος εν Πολέμω (1914)
                                   1. Πρελούδιο Β´ πράξης (Ορχήστρα)
                                   2. Σερενατίνα Μπεμπέ (Τενόρος)
                                   3. Εμβατήριο Για την Ένδοξη Πατρίδα (Ορχήστρα)
 Θεόφραστος Σακελλαρίδης: Στα Παραπήγματα (1914)
                                                  1. Θυμάσ’ Ένα Βράδυ (Ντουέτο)
                                                  2. Πρελούδιο Β´ πράξης (Ορχήστρα)
                                                  3. Πω, πω, πω τι να Κάνω (Ντουέτο)
Σπυρίδων Σαμάρας: Η Πριγκίπισσα της Σάσωνος (1915)
                                   1. Μουσική Μπαλέτου (Ορχήστρα)
                                   2. Ήταν μια Νεράιδα (Σοπράνο - Χορωδία)
                                   3. Έλα να Πάμε (Ντουέτο)
Σπυρίδων Σαμάρας: Η Κρητικοπούλα (1916)
                                   1. Πεντοζάλης (Ορχήστρα)
                                   2. Εμείς τα Κρητικόπουλα (Σοπράνο - Χορωδία)
                                   3. Είν’ ένα Όνειρο (Ντουέτο)
Θεόφραστος Σακελλαρίδης: Ο Βαφτιστικός (1918)
                                                 1. Στο Στόμα, στο Στόμα (Ντουέτο)
                                                 2. Musica di scena (Ορχήστρα)
                                                 3. Πόλκα Τικ- Τακ (Η Καρδιά μου Πονεί για Σας) (Ντουέτο)
                                                 4. Πολεμικό Εμβατήριο Ψηλά στο Μέτωπο (Όλοι)

---

Έρως-Πόλεμος ή Ερωτικά Σαλπίσματα (Η Ελληνική Οπερέτα στο Χακί)
Το πλέον δημοφιλές μουσικοθεατρικό είδος που ακμάζει κατά την περίοδο του Μεσοπολέμου στα αστικά κέντρα της Ελλάδας είναι η οπερέτα. Πλήθος κόσμου συρρέει κάθε απόγευμα και βράδυ να δει και να ακούσει το κάθε νέο έργο που ξεκινά την πορεία του από το κέντρο της Αθήνας ή στα θέατρα του Φαλήρου και συνεχίζει, κυρίως τα καλοκαίρια, στη Θεσσαλονίκη, την Πάτρα, την Ερμούπολη και αλλού. Η επιτυχία του είδους αυτού ήταν απόρροια μιας σειράς αρμονικών συνδυασμών: η πρόζα με το τραγούδι στο τεχνικό μέρος· το αριστοκρατικό με το αστικό και το λαϊκό στην κοινωνική διάσταση· η σχέση Ελλάδας - Ευρώπης και Δύσης - Ανατολής στη γεωπολιτική διάσταση και το ερωτικό με το κωμικό στοιχείο αναφορικά με τη θεματολογία.
Η ελληνική οπερέτα γεννιέται παράλληλα με τα γεγονότα που γεφυρώνουν το τελείωμα των Βαλκανικών Πολέμων και τις αρχές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν το ότι ο πατριωτισμός και η ανδρεία θα αποτελέσουν κυρίαρχα θέματα στα πρώτα έργα αυτής της περιόδου. Και μόνο οι τίτλοι ορισμένων έργων αρκούν για να δώσουν τον χαρακτήρα της υπόθεσής τους: Πόλεμος εν Πολέμω (Σαμάρας, 1914), Στα Παραπήγματα (Σακελλαρίδης, 1914), Ερωτικά Γυμνάσια (Χατζηαποστόλου, 1917). Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα αποτελεί ο Βαφτιστικός (1918) του Θ. Σακελλαρίδη, ο οποίος, αν και δεν έπαψε να διατηρεί μια σταθερή θέση στη θεατρική σκηνή, ωστόσο το 1940 αποτέλεσε σύμβολο ηρωισμού και εθνικής περηφάνιας και μαζί με τις επιθεωρήσεις και με άλλες οπερέτες που γράφτηκαν την περίοδο του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, εμψύχωναν τόσο τους στρατιώτες όσο και τις οικογένειές τους αλλά και τον υπόλοιπο κόσμο που έμενε πίσω.
Γιάννης Τσελίκας