Διοργάνωση: ΟΜΜΘ - ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ - ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΠΘ
Θεματικός Κύκλος: Η απίθανη πολυπλοκότητα της ζωής
Υπεύθυνος ενότητας:
Ζαχαρίας Σκούρας Καθηγητής Γενετικής
Τμήμα Βιολογίας, Σχολή Θετικών Επιστημών ΑΠΘ
Μεγάλη ώθηση για την κατανόηση του φαινομένου της Ζωής έδωσαν η ανακάλυψη του κυττάρου ως η μονάδα της ζωής, οι νόμοι της κληρονομικότητας και η εξελικτική διαδικασία με κινητήριο δύναμη τη
φυσική επιλογή, καθώς και η ανακάλυψη τόσων άλλων δομών και λειτουργιών, όπως η φύση του γενετικού υλικού, η ροή της γενετικής πληροφορίας, η δομή και η λειτουργία κυττάρων, ιστών, οργάνων, οργανισμών κ.ά. Στη σύγχρονη Βιολογία επιχειρείται μία ολιστική προσέγγιση για την αναζήτηση της Ζωής, αναλύοντας και συνθέτοντας ταυτόχρονα τις σχέσεις
ανάμεσα στον Γενότυπο (του γενετικού υλικού που φέρει τα γονίδια, την πληροφορία για τη δομή και τη λειτουργία του οργανισμού),
το Περιβάλλον (μέσα στο οποίο υπάρχει και λειτουργεί το γενετικό υλικό)
και τον Φαινότυπο (της μορφοποίησης του γενοτύπου μέσα στο περιβάλλον).
Στις διαλέξεις του παρόντος κύκλου θα παρουσιαστούν και θα συζητηθούν το σύμπαν και οι σύγχρονες αντιλήψεις για την αρχή της ζωής, την εξέλιξη της, το περιβάλλον όπου δραστηριοποιείται, τις δομές και λειτουργίες των συστημάτων του οργανισμού του ανθρώπου, όπως ο εγκέφαλος και τα νεύρα, η ανοσολογία, ο καρκίνος και οι γενετικές ασθένειες, καθώς και η διατροφή και η επίδραση των επιτευγμάτων της Βιολογίας στην καθημερινότητα των ανθρώπων, στην Κοινωνία.
Το βιολογικό σύστημα, η ζωή, αναδεικνύεται ως το πιο πολύπλοκο σύστημα που αντιμετώπισε ποτέ ο ανθρώπινος νους. Η κατανόησή του και η λύση των προβλημάτων που υπάρχουν και που διαρκώς προκύπτουν, απαιτούν τη συμμετοχή όλων των ανθρώπων, μακριά από μικρότητες, αγκυλωμένες βεβαιότητες και δογματισμούς. Καθετί που γεννιέται και αναπτύσσεται είναι μοναδικό στη Φύση και αποτελεί δεξαμενή πλούτου για το παρόν και το μέλλον της ίδιας της ζωής μας.
Πρόγραμμα ομιλιών:
ΤΕ 30 Ιανουαρίου
Κλεομένης Τσιγάνης: Η Γένεση του Σύμπαντος και της Γης
Αναπληρωτής Καθηγητής ΑΠΘ
Το Σύμπαν δημιουργήθηκε πριν από 13.8 δισεκατομμύρια χρόνια σε μία Μεγάλη Έκρηξη και έκτοτε διαστέλλεται. Η Μεγάλη Έκρηξη δημιούργησε τα θεμελιώδη σωματίδια και μέσα σε τρία λεπτά(!) το Σύμπαν γέμισε με άφθονο υδρογόνο και ήλιο. Υπό την επίδραση της βαρύτητας δημιουργήθηκαν τα πρώτα αστέρια και οι γαλαξίες. Οι πυρηνικές διεργασίες που συντελέστηκαν στο εσωτερικό των αστεριών και ο εκρηκτικός τους θάνατος συμπλήρωσε τον πίνακα των χημικών στοιχείων και η επόμενη γενιά αστεριών άρχισε να δημιουργείται. Πριν από 4.6 δισεκατομμύρια χρόνια, στις παρυφές του Γαλαξία μας, ένα κομμάτι μεσοαστρικής ύλης άρχισε να καταρρέει βαρυτικά, σχηματίζοντας τον Ήλιο, τη Γη και τους άλλους πλανήτες. Μια αλληλουχία γεγονότων έφερε στη Γη νερό και άλλα χρήσιμα υλικά, σταθεροποίησε το κλίμα και επέτρεψε την ανάπτυξη ζωής. Αυτή την ιστορία θα περιγράψουμε στην ομιλία μας.
ΤΕ 6 Φεβρουαρίου
Χρήστος Ουζούνης:
Ο Μικροβιακός Πλανήτης και η Γένεση της Ζωής
Διευθυντής Ερευνών ΙΔΕΠ-ΕΚΕΤΑ
ΤΕ 13 Φεβρουαρίου
Θεόδωρος Αμπατζόπουλος: Εξέλιξη της Ζωής
Καθηγητής ΑΠΘ
ΤΕ 20 Φεβρουαρίου
Χαρίτων Χιντήρογλου: Ζωή και Περιβάλλον
Καθηγητής-Κοσμήτορας ΣΘΕ/ΑΠΘ
ΤΕ 27 Φεβρουαρίου
Αθανάσιος Ντινόπουλος: Εγκέφαλος και Τέχνη
Καθηγητής ΑΠΘ
ΤΕ 6 Μαρτίου
Σπύρος Βήττας: Κληρονομικότητα και Άνθρωπος - Ανιχνεύοντας το DNA
Δρ Γενετικής ΑΠΘ
ΤΕ 13 Μαρτίου
Ζαχαρίας Σκούρας: Βιοτεχνολογία - Το παρόν και το μέλλον
Καθηγητής ΑΠΘ
ΤΕ 20 Μαρτίου
Αλέξανδρος Γαρύφαλλος: Τα Αυτοάνοσα και η άμυνα του Οργανισμού
Καθηγητής ΑΠΘ
ΤΕ 27 Μαρτίου
Ειρήνη Κοΐδου: Μεσογειακή Διατροφή και Ανάπτυξη του παιδιού
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια ΑΠΘ
ΤΕ 3 Απριλίου
Ζαχαρίας Σκούρας:
Βιολογία και Κοινωνία
Καθηγητής ΑΠΘ